Tiến độ phát triển không đồng đều đang khiến những người nghèo nhất bị bỏ lại phía sau, tình trạng bất bình đẳng trầm trọng hơn và gây ra sự phân cực chính trị trên quy mô toàn cầu, báo cáo mới nhất của Chương trình Phát triển Liên hợp quốc (UNDP) cho biết.
Báo cáo, công bố tại New York (Mỹ) hôm 13/3, nhấn mạnh rằng tình trạng này dẫn đến sự bế tắc nguy hiểm cần phải hiệp lực giải quyết gấp.
Báo cáo Phát triển Con người (HDR) 2023/24, có tiêu đề “Phá vỡ tình trạng bế tắc: Tái hình dung sự hợp tác trong một thế giới phân cực”, cho thấy một xu hướng đáng lo ngại: Sự phục hồi chưa đầy đủ và không đồng đều của Chỉ số Phát triển Con người (HDI) toàn cầu – một thước đo tóm tắt phản ánh Tổng thu nhập quốc dân (GNI) bình quân đầu người, trình độ học vấn và tuổi thọ trung bình.
HDI được dự đoán sẽ đạt mức cao kỷ lục vào năm 2023 sau khi giảm mạnh trong năm 2020 và 2021. Tuy nhiên, tiến độ này rất không đồng đều. Các nước giàu đang có mức độ phát triển con người cao kỷ lục, trong khi một nửa số nước nghèo nhất thế giới vẫn ở dưới mức trước khủng hoảng.
Trong trường hợp của Việt Nam, giá trị HDI của quốc gia Đông Nam Á năm 2022 là 0,726, đứng thứ 107 trên 193 quốc gia và vùng lãnh thổ. Từ năm 1990 đến năm 2022, giá trị HDI của Việt Nam thay đổi từ 0,492 lên 0,726, tăng gần 50%. Vào những năm 1990 khi UNDP đưa ra khái niệm HDI, Việt Nam ở vị trí tương đối thấp trong bảng xếp hạng, nhưng đến nay Việt Nam đang ở giữa bảng xếp hạng và liên tục tiến bộ trong 30 năm qua.
“Việt Nam vẫn là quốc gia có mức phát triển con người cao trong suốt những năm khó khăn của đại dịch Covid-19. Phát triển con người tiếp tục là trọng tâm trong chiến lược phát triển của đất nước và chúng tôi đã đã thấy những kết quả đáng kể trong những thập kỷ qua”, Trưởng Đại diện thường trú của UNDP Ramla Khalidi cho biết.
Việt Nam xếp thứ 91/166 quốc gia về Chỉ số Bất bình đẳng Giới – chỉ số xem xét sự bất bình đẳng trên 3 khía cạnh sức khỏe sinh sản, trao quyền và thị trường lao động.
“Việt Nam đã làm tốt ở một số khía cạnh, như tiếp cận giáo dục và tham gia lực lượng lao động, tuy nhiên, vẫn còn tồn tại sự phân công lao động theo giới với những công việc ổn định hơn, được trả lương cao dành cho nam giới, và phụ nữ vẫn chiếm một tỉ lệ nhỏ trong vai trò lãnh đạo trong Chính phủ, Quốc hội và trong khu vực tư nhân”, bà Khalidi nói.
Minh Đức
