Đường Lâm còn lưu giữ nhiều nét văn hóa đặc sắc của vùng quê Bắc Bộ.
Làng cổ Đường Lâm được coi là đứng đầu trong "Tứ đại danh thôn" tại thủ đô bởi lưu giữ nhiều nét văn hóa đặc sắc của vùng quê Bắc Bộ.
Về Đường Lâm là về với không gian văn hóa nông thôn truyền thống của người Việt, với những ngôi nhà mái ngói mộc mạc, đình làng nhộn nhịp ngày hội, cảnh những người nông dân sớm hôm cày cuốc trên đồng…
Khi mùa thu đến, nắng vàng trải rộng khắp đường làng, ngõ xóm, trên những bờ tường đá ong cổ kính khiến Đường Lâm càng trở nên lãng mạn.
Đến Đường Lâm, bạn sẽ không thể bỏ qua những ngôi nhà cổ, có tuổi đời lên tới 400 năm với nhiều giá trị kiến trúc truyền thống.
Những ngôi nhà cổ này đều được xây bằng đá ong, từ cổng vào, tường vách đều đồng màu đỏ vàng nổi bật hẳn lên so với những mái ngói đã nhuộm màu rêu phong. Đặc tính của những ngôi nhà này là luôn ấm về mùa đông, mát mẻ vào mùa hè.
Dù cuộc sống có tất bật đến đâu, bước qua cánh cửa gỗ đã ngả màu thời gian là đã thấy thời gian như đang ngưng đọng lại trong không gian cổ xưa với hoành phi, câu đối, những bộ sập gụ, tủ chè đã tồn tại từ mấy thế hệ hay những chum vại chứa sản phẩm tương gạo truyền thống của vùng. Du khách có thể mua những chai tương thơm ngon hoặc rượu quê được chính người dân sản xuất bằng phương pháp thủ công về làm quà cho gia đình, bạn bè.
Những ngôi nhà cổ trăm năm ở làng cổ Đường Lâm (Hà Nội)
Theo những con đường làng lát gạch, du khách sẽ đến những điểm tham quan di tích xung quanh như nhà thờ Giang Văn Minh, chùa Mía, đền thờ Phùng Hưng, lăng Ngô Quyền… gắn với truyền thống yêu nước của dân tộc. Điển hình nhất là đình làng Mông Phụ xây cách đây gần 400 năm mang kiểu dáng Việt - Mường, mô phỏng kiến trúc của nhà sàn với sàn gỗ cách đất. Phía bên trong đình có treo rất nhiều hoành phi, câu đối tuổi đời hàng trăm năm.
Tất cả đều quây quần trong một không gian sinh hoạt cộng đồng mang đậm bản sắc của một làng thuần nông Bắc Bộ.
Nắng thu đã về, Đường Lâm lại đang khoác lên mình những chiếc áo mới. Giữa cuộc sống xô bồ tấp nập, vẫn có những nơi đúng nghĩa "làng" để du khách tìm về với những giá trị xưa cũ, truyền thống bao đời.
