Cẩn trọng mua trúng tour câu mực, săn cá 'chui'

Chỉ cần tìm kiếm từ khoá "tour câu mực" trên mạng xã hội, du khách nhanh chóng nhận về một loạt các gợi ý tour trải dài khắp các vùng biển như Hạ Long, Nha Trang, Đà Nẵng, Quy Nhơn, Phú Quý, Phan Thiết, Vũng Tàu, Phú Quốc…

"Tôi thấy các tour câu mực đêm được giới thiệu khá nhiều, thấy thú vị nên đi thử. Sau khi được hướng dẫn, cả nhóm tôi bắt đầu câu. Chiến lợi phẩm không nhiều nhưng cảm giác rất 'đã', tận tay bắt và thưởng thức những chú mực tươi ngon thật sự để lại dấu ấn", anh T.V.T. (ngụ quận Gò Vấp) hào hứng kể về chuyến trải nghiệm khi đi du lịch Côn Đảo.

Tuy nhiên, cho đến hiện tại, các tour du lịch câu mực, săn cá đêm, khám phá đảo hoang… trên biển chỉ là hoạt động tự phát. Nhiều địa phương cho biết không cấp phép cho hình thức trải nghiệm này và du khách cần thận trọng nhằm đảm bảo an toàn.

Nở rộ tour đêm trên biển

Việt Nam có đường bờ biển dài 3.260 km với hơn 125 bãi biển cùng những vịnh biển trải dài từ Bắc vào Nam, thu hút du khách trong và ngoài nước. Bên cạnh những trải nghiệm thông thường như tắm biển, tham quan trên cano, chèo SUP, lặn ngắm san hô, một số du khách tìm kiếm thêm những trải nghiệm mới lạ cho chuyến du lịch biển.

Đáp ứng nhu cầu trên, hàng loạt các tour trải nghiệm trên biển được tổ chức phục vụ du khách. Trong đó, câu cá và câu mực đêm là những hoạt động phổ biến, được tổ chức thường xuyên tại nhiều vùng biển, đảo.

Nhưng chiếc tàu cá đưa khách ra khơi trải nghiệm câu mực, câu cá đêm.

Xuất phát từ khoảng 17h, những chiếc thuyền đánh cá đưa khách ra khơi, bắt đầu hành trình trải nghiệm. Sau khi được người dẫn tour hướng dẫn, khách du lịch sẽ được trổ tài câu mực, câu cá như những ngư dân thực thụ. Lênh đênh trên biển, mọi người sẽ được ngắm nhìn hoàng hôn rực rỡ, tận hưởng khoảnh khắc bình yên cuối này.

Bữa tối trên tàu thường gồm những món hải sản tươi ngon, khách còn có cơ hội tận hưởng chính thành quả mà đoàn vừa thu được. Cá và mực do khách câu sẽ được đơn vị tổ chức tour chế biến theo yêu cầu thành các món như món sashimi, hấp hoặc nướng…

Bên cạnh câu cá, câu mực, một số đơn vị tổ chức tour còn mang đến những hoạt động hấp dẫn cho khách như lặn ngắm san hô, chèo SUP, kayak... trước khi thử sức làm ngư dân. Những tour này xuất phát sớm hơn, bắt đầu 14-15h và kết thúc vào khung giờ từ 22h đêm đến 2h sáng. Để có những trải nghiệm này, khách du lịch phải chi trả từ 330.000-1.000.0000 đồng/khách. Các tàu thường xuất phát khi có đủ số lượng khách.

Trong chuyến du lịch Quy Nhơn giữa tháng 5, T.U. (du khách Đồng Nai) cũng đặt tour câu mực đêm.

"Buổi tối thay vì chỉ đi dạo, ngồi cà phê, tôi chọn đi câu mực. Cảm giác chênh vênh trên biển đợi chờ và thưởng thức mực sống do mình câu được khiến tôi nhớ mãi". Nữ du khách cho biết cô cô không hề biết về tính hợp pháp của hoạt động này.

Chưa được cấp phép

Theo ghi nhận của phóng viên, nhiều địa phương cho biết chưa cấp phép khai thác hoạt động du lịch này. Tại cuộc họp báo định kỳ do UBND tỉnh Quảng Bình tổ chức hôm 7/4, ông Nguyễn Ngọc Quý, Giám đốc Sở Du lịch tỉnh Quảng Bình cho biết hiện chưa có đơn vị nào được cấp phép đưa khách du lịch đi câu mực tại biển Nhật Lệ và trên địa bàn tỉnh.

Trao đổi với Tri thức - Znews, ông Bùi Thế Nhân, Giám đốc Sở Du lịch tỉnh Bình Thuận cũng khẳng định: "Hiện không có đơn vị nào được cấp phép tổ chức các tour câu cá, câu mực trên biển, đây là hoạt động tự phát".

Ông Nhân cho biết việc cấp phép khá khó khăn, thủ tục phức tạp vì tài công phải có bằng thuyền trưởng, tàu phải có đăng kiểm... Vì vậy những người có nhu cầu đi câu thường liên hệ trực tiếp để thuê tàu rất khó kiểm soát.

Việc cấp phép cho các đơn vị mở tour câu mực đêm, câu cá giải trí rõ ràng không đơn giản vì tiềm ẩn nhiều rủi ro như: phương tiện, ảnh hưởng từ thời tiết, phương án đảm bảo an toàn cho du khách và liên quan đến nhiều ban, ngành. Thời gian vui chơi trên tàu kéo dài nhiều giờ đồng hồ, du khách thường cởi bỏ áo phao để tiện vui chơi, ăn uống dẫn đến tình huống nguy hiểm.

Các tàu cá được hoán cải để chở khách, không được kiểm tra an toàn dẫn đến những rủi ro tiềm tàng. Bên cạnh đó, việc du khách ăn uống trên biển có thể khiến rác bay xuống biển, ảnh hưởng đến cảnh quan và hệ sinh thái.

"Chúng tôi luôn khuyến cáo người dân và du khách tuân thủ quy định của pháp luật, phối hợp với các ngành, địa phương tăng đường kiểm tra và xử phạt nếu ghi nhận sai phạm", ông Nhân chia sẻ.

Những loại hải sản được chế biến dân dã trên bè hấp dẫn du khách.

Trong khi đó, vào tháng 5, Đồn Biên phòng Cửa khẩu Phú Quý (Bình Thuận) đã phát hiện và xử phạt 2 tàu cá tổ chức đưa du khách đi câu cá ngoài khơi và tham quan trái phép khu vực đảo Hòn Hải.

"Dịch vụ câu cá trên biển hiện chưa được cấp phép. Tại Phú Quý chưa ghi nhận tàu cá nào đăng ký khai thác tour. Nếu trong lúc đi tuần phát hiện tàu cá đưa du khách đi câu chúng tôi sẽ xử phạt theo đúng quy định của pháp luật", ông Quang Huynh, đại diện đơn vị, cho biết.

Trong thời gian tới, đơn vị sẽ tìm hiểu xem các địa phương khai thác du lịch lâu năm như Kiên Giang và các tỉnh, thành khác xem họ cấp phép các tour này như thế nào. Nếu được cấp phép, Đồn Biên phòng Cửa khẩu Phú Quý sẽ tạo điều kiện để các đơn vị phát triển du lịch.

Thực tế ghi nhận ngày càng nhiều du khách tìm kiếm các hoạt động vui chơi, trải nghiệm mới lạ, gần gũi với cuộc sống của người dân địa phương.

Tiến sĩ Dương Đức Minh, Phó Viện trưởng Viện nghiên cứu Phát triển Kinh tế và Du lịch, cho biết: "Các tour săn cá, câu mực mang đến trải nghiệm thú vị cho du khách. Thực phẩm đánh bắt được rất tươi, chế biến đơn giản ngay tại chỗ như luộc hay nấu một nồi canh nhỏ với con cá, con tôm, con mực người ta câu được sẽ để lại ấn tượng khó phai, tạo cảm giác gây thương nhớ khi được tham gia hành trình như vậy".

Những tour này được triển khai ở quy mô nhỏ lẻ, không đánh bắt hàng loạt hay có độ sát thương cao, không dùng thuốc nổ hay thuốc độc gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến hệ sinh thái. Tuy nhiên, nếu các đơn vị hoạt động không tuân thủ những nguyên tắc về đồng quản lý, khai thác tài nguyên thuỷ sản, tour được tổ chức thường xuyên, rầm rộ mà không có những khoảng nghỉ cho các loài tăng trưởng, sinh sản và bảo tồn thì khá nguy hiểm.

Để giải bài toán khách có nhu cầu nhưng tour không có phép, ông Minh cho rằng cần có sự tham gia, phối hợp của các cơ quan quản lý nhà nước về mặt chuyên ngành, Sở Du lịch, Sở Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn, Cục Đăng kiểm và các bên liên quan.

"Người dân cần được tư vấn, tham gia các lớp tập huấn, những chương trình tour cần được gán nhãn sinh thái để người tham gia có ý thức trách nhiệm bảo vệ môi trường", ông nói.

Vị này cho biết thêm để phát triển bền vững, chúng ta có thể tính thời điểm các loài sinh sản, sinh trưởng để hạn chế đánh bắt, để hệ sinh thái nghỉ ngơi, phục hồi. Ngoài ra, các đơn vị kinh doanh lữ hành khi triển khai các sản phẩm như vậy cần cung cấp thông tin minh bạch, rõ ràng về mức độ và rủi ro mà du khách có thể gặp phải, trang bị những kiến thức và thiết bị an toàn để người tham gia bước vào những trải nghiệm đặc thù như vậy một cách an toàn.