Bộ Công Thương 'đá' đi, Bộ Tài chính 'thưa' lại: Cây xăng vẫn đóng cửa?

Nhiều đầu mối ngừng nhập xăng dầu

Ngày 7/10, Bộ Tài chính có công văn gửi Bộ Công Thương về chi phí định mức trong giá cơ sở xăng dầu.

Bộ Tài chính cho biết, hiện nay nhà nước không quy định chiết khấu trong hoạt động kinh doanh xăng dầu. Bởi yếu tố này phụ thuộc vào cung cầu thị trường, giá xăng dầu thế giới, lượng tồn kho của thương nhân đầu mối và phương thức bán hàng 2 bên. Khi giá xăng dầu thế giới giảm, thương nhân đầu mối có tồn kho lớn có thể tăng chiết khấu bán hàng và ngược lại.

Tuy nhiên, bối cảnh xăng dầu nhiều biến động, khó dự báo, thương nhân có tâm lý e ngại nhập khẩu xăng dầu. Sản lượng nhập khẩu xăng dầu quý III/2022 giảm khoảng 40% với xăng, giảm 35% với dầu DO so với quý III/2022. Vì vậy, nguyên nhân thiếu hàng tại một số đại lý, cửa hàng bán lẻ xăng dầu và chiết khấu giảm do sản lượng nhập khẩu, lượng tồn kho giảm.

Hai Bộ Công Thương - Tài chính bao giờ thống nhất phương án về điều hành xăng dầu (ảnh minh hoạ).

Số liệu của Tổng cục Hải quan cho thấy, quý III/2022, chỉ có 19/33 thương nhân đầu mối kinh doanh xăng dầu nhập khẩu sản phẩm. Một số thương nhân đầu mối thường nhập khẩu số lượng lớn nhưng trong quý III/2022 không nhập khẩu như: Cty TNHH Thương mại Vận tải và Du lịch Xuyên Việt Oil. Có 2 thương nhân đầu mối dừng nhập khẩu quý 3/2022 gồm: Cty CP thương mại Đầu tư dầu khí Nam Sông Hậu, Cty CP Xuất nhập khẩu xăng dầu Tín Nghĩa.

“Nguyên nhân thiếu hàng tại một số đại lý, cửa hàng bán lẻ xăng dầu và chiết khấu giảm có thể do sản lượng nhập khẩu giảm và lượng tồn kho của thương nhân đầu mối giảm. Ngoài ra, việc chiết khấu xăng dầu có thể phụ thuộc vào chính sách bán hàng, năng lực của thương nhân đầu mối mà đại lý ký hợp đồng trực tiếp. Sự khác nhau trong chiết khấu giữa thương nhân đầu mối kinh doanh xăng dầu do hợp đồng ký kết giữa họ và đại lý kinh doanh và phụ thuộc vào khả năng điều động nguồn hàng của thương nhân đầu mối”, Bộ Tài chính thông tin.

Từ phân tích ở trên, Bộ Tài chính cho biết, nhận định của Bộ Công thương cho rằng việc chưa điều chỉnh premium (phí đưa xăng dầu từ nước ngoài về Việt Nam) trong nước và chi phí đưa xăng dầu từ nhà máy lọc dầu trong nước về đến cảng dẫn đến việc phân bổ mức chiết khấu trong hệ thống kinh doanh bị hạn chế; nhiều cửa hàng bán lẻ không có chiết khấu để đảm bảo chi phí, duy trì hoạt động kinh doanh là chưa đủ cơ sở và chưa đúng với thị trường.

Giảm mức trích lập và kết hợp sử dụng quỹ bình ổn giá

Trên cơ sở tổng hợp báo cáo của thương nhân kinh doanh xăng dầu đầu mối, Bộ Tài chính thông báo premium trong nước và chi phí đưa xăng dầu từ nhà máy lọc dầu về cảng áp dụng trong công thức giá cơ sở xăng dầu để áp dụng với nguồn sản xuất trong nước như sau: Premium trong nước với xăng nền để phối trộn xăng E5RON92 ở mức 1.320 đồng/lít; xăng RON95 ở mức 1.340 đồng/lít; dầu diezel 30 đồng/lít; dầu hoả, dầu madut không phát sinh.

Chi phí đưa xăng dầu từ nhà máy lọc dầu trong nước về đến cảng của xăng nền để phối trộn xăng E5RON92 ở mức 290 đồng/lít; xăng RON95 ở mức 280 đồng/lít; dầu diezen 240 đồng/lít; dầu hoả, dầu madut không phát sinh.

Bộ Tài chính cũng đề nghị Bộ Công Thương nghiên cứu phương án giảm mức trích lập và kết hợp sử dụng Quỹ Bình ổn giá xăng dầu (nếu cần thiết) theo quy định, để việc điều chỉnh premium trong nước và chi phí đưa xăng dầu từ nhà máy lọc dầu đến cảng không tác động đến giá cơ sở xăng dầu kỳ điều hành.

Về thủ tục nhập khẩu và thông quan với mặt hàng xăng dầu, Bộ Tài chính khẳng định, đây là mặt hàng thiết yếu và luôn được hải quan thực hiện nhanh chóng, thuận lợi theo quy định pháp luật.

Trước đó, Bộ Công Thương cho biết, đã nhiều lần đề nghị Bộ Tài chính điều chỉnh chiết khấu xăng dầu.