TP HCM: Thời điểm "chín muồi" để có Luật Tổ chức chính quyền đô thị

Ngày 30-9, HĐND TP HCM đã giám sát việc thực hiện Nghị quyết 131/2020 của Quốc hội về tổ chức chính quyền đô thị ở TP HCM đối với UBND thành phố.

Báo cáo tại buổi giám sát, UBND TP HCM cho biết các văn bản pháp luật chưa được điều chỉnh một cách hệ thống về tổ chức chính quyền đô thị khiến thành phố gặp không ít lúng túng khi thực hiện mô hình này.

Phó Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường Trần Văn Bảy chia sẻ khi Nghị quyết 131 được thông qua ông rất phấn khởi nhưng thực tiễn triển khai lại lộ ra rất nhiều khó khăn.

Ông Trần Văn Bảy đơn cử như điều khoản thi hành Nghị quyết 131 chỉ dẫn "trường hợp cùng một vấn đề mà có quy định khác nhau giữa Nghị quyết này và các đạo luật trước đó" thì theo nghị quyết này. Điều này dẫn đến việc e ngại từ các quận bởi tâm lý muốn có văn bản hướng dẫn rõ ràng để yên tâm làm.

Phân tích nguyên nhân, ông Trần Văn Bảy cho rằng nội dung Nghị quyết 131 và các nghị định hướng dẫn thực chất chỉ cho phép không tổ chức HĐND quận, phường và điều chỉnh một số thẩm quyền.

Các thay đổi này xuất phát từ việc không còn HĐND quận, phường chứ chưa thể hiện đúng tinh thần của mô hình chính quyền đô thị. Chính điều này khiến các đơn vị, địa phương gặp lúng túng. Xung đột pháp luật là do nghị quyết này chưa giải quyết đầy đủ yêu cầu của một chính quyền đô thị.

Nhắc lại năm 1945, Chủ tịch Hồ Chí Minh từng ban hành 2 sắc lệnh về tổ chức chính quyền nông thôn (Sắc lệnh 63) và tổ chức chính quyền ở đô thị (Sắc lệnh 77), ông Trần Văn Bảy nói tiếc là tư tưởng nền móng đó hiện không được thể hiện rõ nét trong quy định pháp luật hiện nay.

Theo ông Trần Văn Bảy, dù Luật Tổ chức chính quyền địa phương có quy định riêng cho đô thị nhưng lại chưa đủ sức thể hiện đặc thù của chính quyền đô thị. Đây là lý do khiến không chỉ TP HCM mà nhiều địa phương đều loay hoay xin cơ chế, chính sách đặc thù. Giải pháp này thiếu tính hệ thống và không giải quyết được căn cơ vấn đề vì không đáp ứng nhu cầu thực tiễn của địa bàn đô thị.

Từ đó, Phó Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường nhìn nhận đây là thời điểm "chín muồi" để kiến nghị Trung ương xây dựng Luật Tổ chức chính quyền đô thị, đúc kết kinh nghiệm từ TP HCM và các địa phương đang thí điểm mô hình này.

Đồng tình, Phó Chủ tịch UBND TP HCM Võ Văn Hoan cho rằng phải có Luật Tổ chức chính quyền đô thị thì mới giải quyết gốc rễ vấn đề, đảm bảo quản lý thống nhất, đồng bộ, hiệu quả cao. Đây là xu thế mà 5 thành phố trực thuộc Trung ương rất quan tâm và đã thống nhất "đồng thuận, đồng lòng, đồng lên tiếng" để có tiếng nói chung với Trung ương về vấn đề đô thị.